Jak budować zdolności językowe dziecka, które komunikuje się bez słów? Metoda Hanen®

Rady te są przeznaczone dla rodziców, których dziecko podczas komunikowania się używa kombinacji dźwięków, gestów (np. wskazywanie, kręcenie głową, aby powiedzieć „nie”, machanie na pożegnanie) oraz wzroku (spojrzenie na rozmówcę a następnie na przedmiot o którym dziecko do nas „mówi”). Pamiętaj! Dzieci przekazują w ten sposób  jasny komunikat, jest on jednak pozbawiony słów. 

 

Życzymy powodzenia w budowaniu umiejętności językowych z wykorzystaniem metody Hanen! 

 

  Wyraź słowami informację przekazywaną przez dziecko

 

Kiedy dziecko się z Tobą komunikuje (np. poprzez sięganie po przedmiot, wskazywanie, patrzenie czy wydawanie dźwięków), powiedz na głos to, co wg ciebie dziecko próbuje powiedzieć swoim zachowaniem. Używaj krótkich zdań, ale zarazem niech zawierają one sedno tego co chcesz powiedzieć. Na przykład jeśli dziecko kopie nogami bo chce abyś popchał dla niego huśtawkę, powiedz „Chcesz aby tato popchał” lub „ Dobrze, już popycham”.

  

 Przestań mówić, poczekaj- daj dziecku szansę na skomunikowanie się

 

Przysuń się do dziecka, zainteresuj się tym co robi i poczekaj aż samo coś zakomunikuje. Na przykład, kiedy jakieś dziecko płacze, a twoje dziecko przygląda mu się z zaciekawieniem, nie mów nic, POCZEKAJ aż samo się z tobą skomunikuje. Dopiero gdy na Ciebie spojrzy, wyda dźwięk czy wskaże, wtedy możesz zareagować i powiedzieć „Tak, dziewczynka płacze”. Twoje czekanie oraz zaciekawienie dziecka daje mu szansę na rozpoczęcie dialogu- umiejętność rozpoczynania rozmowy jest niezwykle ważna w każdej komunikacji. 

 

  Podczas wykonywania rutynowej czynności powiedz dziecku, że teraz jest jego kolej.

 

Kiedy wspólnie z dzieckiem robisz coś, co może być non stop powtarzane np. łaskotki albo kołysanie na huśtawce- od czasu do czasu zatrzymaj działanie. Na przykład, połaskocz dziecko, zatrzymaj grę i CZEKAJ aż da ci ono sygnał, że chce więcej ( nie mów nic, tylko wyczekuj!). Kolejny przykład- huśtawka, popchaj dziecko kilka razy a następnie przestań i poczekaj (bez mówienia czegokolwiek), czy dziecko „powie” ci abyś pohuśtał je ponownie. Powinno to zachęcić dziecko do „powiedzenia” ci abyś kontynuował, a jednocześnie pozwoli mu doświadczyć potęgi komunikacji.

 

  Używaj zabawnych słów (dźwięków)

 

Kiedy bawisz się ze swoim dzieckiem używaj śmiesznych dźwięków, takich jak: „bruum”, „puk puk”, „łiiii”, „miałłł”, „chał chał”, „chrum chrum”, itp. Słowa te przywołają uwagę dziecka ponieważ zwykle wypowiadamy je z użyciem przesadnej, żywej intonacji. Ponadto, dźwięki te mogą być wielokrotnie powtarzane co daje dziecku możliwość usłyszenia ich kilka razy. Dźwięki „plusk, plusk” mogą być wykorzystane podczas zabaw w wannie, „bum, bum” kiedy uderzacie w bębenek, „mniam, mniam” kiedy dziecko spożywa posiłek a „pi, bi”, kiedy bawicie się samochodami. Istnieje nieskończona ilość przykładów. Dźwięki te, są zazwyczaj pierwszymi, które dziecko zaczyna powtarzać, a z czasem stają się one nieodłączną częścią komunikowania się. 

 

 Naśladuj dźwięki wydawane przez dziecko

 

Naśladownictwo jest wspaniałą formą interakcji rodzic- dziecko. Jeśli dziecko uderza w bębenek, ty również to zrób, a następnie poczekaj na jego reakcję. Gdy dziecko mówi „pfy” gdy dmucha w bańki mydlane, opowiedz mu tym samym, a następnie zaobserwuj czy dziecko zauważyło, że mu odpowiedziałeś. Gdy dziecko puszcza samochód po podłodze i mówi “brum”, ty zrób to samo. Naśladownictwo jest bardzo ważną umiejętnością, której dziecko musi się nauczyć. Z kolei naśladując dziecko zachęcasz je do tego, aby cię zauważyło, a nawet robiło to co Ty, oczywiście gdy jest na to gotowe, 

 

Communication2

 

 

  Rozmawiaj z dzieckiem podczas codziennie wykonywanych czynności używając tych samych słów

 

Dziecko będzie miało możliwość zaznajomienia się ze znanymi, powtarzającymi się zwrotami kiedy podczas codziennych aktywności będziesz używał w stosunku do niego tego samego słownictwa. Przykładem tutaj może być poranne ubierania się i nazywanie części garderoby. Gdy dziecko myje ręce możesz powiedzieć „Odkręćmy wodę..”, „Woda jest ciepła”, „Wytrzyj ręce ręcznikiem”. Pamiętaj aby POCZEKAĆ i dać dziecku czas na reakcję i skomunikowanie się z Tobą. Gdy dziecko będzie słyszało dane słowa codziennie to z czasem pozwoli mu to na rozumienie języka w kontekście sytuacyjnym.

 

  Użyj gestów, ruchów … pokazuj kiedy mówisz do dziecka

 

Kiedy opowiadasz dziecku o ptaku siedzącym na drzewie, pokaż palcem w kierunku tego ptaka. Kiedy mówisz, że wychodzicie na zakupy pokaż w kierunku drzwi, weź do ręki klucze do samochodu, czy siatkę na zakupy. Natomiast jeśli chcesz aby dziecko poszło z tobą do łazienki i umyło ręce, pokaż ruch mycia rąk i wskaż ręką na drzwi łazienki. Gesty te i pokazywanie pomaga dziecku zrozumieć, co do niego mówisz. Ponadto tworzy to słownik niewerbalny dziecka, który może z czasem samo wykorzystywać w różnych sytuacjach.  Gesty są uważane za "pomost" do uczenia się wypowiadania słów. 

 

Daj dziecku wybór 

 

Staraj się dać dziecku szansę na dokonanie pewnych wyborów, aby miało ono szansę na „powiedzenie” Tobie na co ma w danej chwili ochotę. Weź do ręki dwie rzeczy, powiedz ich nazwy, np. Chcesz banana czy jabłko? Za każdym razem, gdy nazywasz rzecz mów jej nazwę. Dziecko z pewnością nie pozostanie bierne i samo da znać na co w danej chwili ma ochotę. Może pokazać ręką w kierunku obiektu pożądanego, sięgnąć po niego lub wydać jakiś dźwięk patrząc w kierunku tej rzeczy. Jak tylko dziecko wskaże to, co w danej chwili chce, daj mu to. Twoje dziecko w tym momencie dozna jaką siłą sprawczą może być poprawna komunikacja!

 

  Utrzymuj kontakt wzrokowy

 

Kiedy bawisz się w cokolwiek ze swoim dzieckiem staraj się być na równi z nim, aby wasz wzrok się spotykał. Usiądź naprzeciwko dziecka kiedy ono siedzi na swoim krzesełku. Siądź lub nawet połóż się na podłodze, gdy bawicie się na dywanie. Dzięki temu wasz kontakt będzie lepszy, dziecko będzie cię lepiej widziało. Maluchy wręcz uwielbiają, gdy dorośli znajdują się na ich wysokości! Ponadto rodzic będzie miał lepszą okazję kontrolować skupienie się dziecka oraz wybierać bardziej atrakcyjne formy komunikowania się. 

 

  Zadawaj mniej pytań! 

 

Gdy dziecko jeszcze nie mówi, dorośli popadają w nawyk zadawania im wielu pytań. Jednakże dziecku jest na te pytania trudno odpowiadać. Poza tym uczy się ono więcej, gdy sami dajemy mu pewne informacje, niż gdy zadajemy mu ciągle pytania. Postaraj się zmniejszyć liczbę pytań, zastąp je uwagami lub zdaniami twierdzącymi. Komentuj sytuacje z dnia codziennego. Zamiast pytać „Co robisz?, podczas gdy ono bawi się ciastoliną, powiedź “O, ściskasz ciastolinę. Zamiast pytać „Co to jest?”, kiedy maluch patrzy na żyrafę w książeczce, powiedz „To jest wysoka żyrafa”.

 

źródło:

http://www.hanen.org

Zobacz również

Aktualności

Jak budować zdolności językowe dziecka, które komunikuje się bez słów - Metodą Hanen?

31.01.2017 Rady te są przeznaczone dla rodziców, których dziecko podczas komunikowania się używa kombinacji dźwięków, gestów (np. wskazywanie, kręcenie głową, aby...

Wczesne wspomaganie językowe dla dzieci ze spektrum autyzmu - Program "More Than Words" dla logopedów i rodziców, nareszcie w Polsce.

24.01.2017       The Hanen Centre - Centrum Hanen   The Hanen Centreto kanadyjska, międzynarodowa organizacja charytatywna, która powstała 40 lat temu.  Jej misją jest...

Uczeń ze spektrum autyzmu w szkole - 6 kroków do sukcesu.

28.12.2016 Uczeń ze spektrum autyzmu, nauczyciel i pozostali uczniowie, będą musieli stawić czoła wielu wyzwaniom jakie stawia włączenie ucznia z autyzmem w...